آینده پژوهیِ تبارشناسانه (رویکردی شایسته در آینده پژوهیِ پدیده های جغرافیایی)

Authors

روح اله اسدی

rouholla asadi department of geography,ferdowsi university of mashhadدانشگاه فردوسی مشهد، گروه جغرافیا محمد رحیم رهنما

mohammad rahim rahnama department of geography,ferdowsi university of mashhadدانشگاه فردوسی مشهد، گروه جغرافیا امید علی خوارزمی

omid ali kharazmi department of geography,ferdowsi university of mashhadدانشگاه فردوسی مشهد، گروه جغرافیا

abstract

این نوشتار تلاش دارد با تمرکز بر تبارشناسی فوکو، آن را با آینده پژوهی در پیوند قرار داده و در این فرایند، آینده پژوهیِ تبارشناسانه را بسان روش شناسی ای شایسته در پژوهش های جغرافیایی معرفی نماید. بر این اساس اگر فضای جغرافیایی، فضایی رابطه ای، و صحنه ی نقش آفرینی گفتمان ها و روابط قدرت و دانش در نظر گرفته شود، آن گاه با سوژه گفتمانی و ابژه ی گفتمانی(سوژه و ابژه ی درونِ گفتمان ها) سروکار داریم، و شکل گرفتگی و از شکل افتادگی و تحول پدیده ها برآمده از گفتمان ها و نحوه ی صورت بندی روابط قدرت در درون آن ها  می باشد. از این روی، آینده پژوهیِ تبارشناسانه با تمرکز بر شناخت گفتمان مسلط حال(که پدیده مورد بررسی را در برگرفته) و روابط قدرت برساخته ی آن، همچنین گفتمان های مقاومتِ موجود و در برابرِ آن، به دنبال شناسایی گفتمان آینده می باشد. تا با قراردادن پدیده در گفتمانِ احتمالی آینده، آینده ی آن را به فهم درآورد. از آنجا که عدم قطعیت ها و پیشران هایی که در چنین روندی شناسایی می شود، برآمده از منطق رفتاری گفتمان‎ در آینده می باشد، می توان فهم شایسته ای از آینده ی پدیده ها در فضای جغرافیایی ارائه نمود. کاربرد آینده پژوهیِ تبارشناسانه بسان رویکرد آغازین در هر مطالعه آینده پژوهانه می تواند دستاوردهایی چند به همراه داشته باشد: 1- عوامل تأثیرگذار و پیشران های سازنده آینده، متأثر از رابطه قدرت و دانش و در چارچوب گفتمان احتمالی مربوطه، به گونه ای واقعی تر شناسایی می شوند؛ 2- این رویکرد هر چند با سایر روش ها نیز می تواند به کار گرفته شود، اما در بهترین حالت با روش سناریونویسی قابل استفاده می باشد و با به کار گرفتن آن می توان سناریوهای واقع گرا و محتملِ آینده را تدوین نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آینده پژوهی گندم ایران

گندم یکی از محصولات اساسی و راهبردی کشور است که نقش پررنگی در سبد امنیت غذایی مردم کشور دارد. با توجه به اثرگذاری‌های تغییرپذیری‌های اقلیم و تغییر شرایط محیطی، اقتصادی، سیاسی و فناوری داشتن برنامه بلندمدت تولید گندم الزامی است. برای داشتن برنامه بلندمدت انجام پیش‌بینی با دقت کافی همراه نیست و باید سناریوهای مختلفی در قالب آینده‌پژوهی داشت. هدف این بررسی، آینده‌پژوهی گندم کشور تا افق 1420 است. ب...

full text

آینده‌پژوهیِ تبارشناسانه (رویکردی شایسته در آینده‌پژوهیِ پدیده‌های جغرافیایی)

This article tries to focus on the genealogy of Foucault, and by putting it in connection with future studies, try to introduce genealogical future studies as a qualified methodology in geographical research. Accordingly, if the geographic space, relational space, and scenes role playing of discourses and relations of power and knowledge is considered, we face the object and subject of a discou...

full text

مهدویت پژوهی و آینده پژوهی: تشابهات و تمایزات

هدف: مهدویت‌پژوهی و آینده‌پژوهی به عنوان دو حوزۀ مطالعاتی مطرح در جامعۀ اسلامی، به لحاظ موضوعی و کاربردی، تعاملات مهمی با هم دارند. مهم‌ترین این تشابهات و تعاملات از یک سو و تمایزات از سوی دیگر، بین این دو کدام است؟ روش: مقالۀ حاضر به روش تطبیقی انجام شده که با بهره‌گیری از تحلیلهای فلسفۀ علم و رویکرد مطالعات درجه دوم است. یافته‌ها: به نظر می‌رسد وجه اشتراک مهم هر دو حوزۀ مطالعاتی، رویکرد چند ر...

full text

آینده پژوهی بخش های بیمارستانی

چکیده زمینه و هدف: تغییر نقش بیمارستان ها در آینده دور و لزوم برنامه ریزی های بلندمدت و میان مدت برای تغییرات لازم در ساختار بیمارستان ها از ضروریات غیرقابل انکار است. بررسی و انتخاب رویکردهای مختلف برای ایجاد تغییر در بیمارستان ها، نیازمند بررسی های گسترده در این زمینه و یافتن بهترین پاسخ برای شرایط و ویژگی های یک کشور است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر در دو فاز مطالعه تطبیقی و مصاحبه با خبرگان ...

full text

آینده پژوهی در تحقیقات و آموزش حسابداری

در سالهای اخیر،تحقیقات و آموزش حسابداری تحت فشارهای مختلفی جهت  تغییر در شیوه های  تحقیق فعلی خود قرار گرفته است و نهاد های مختلفی در دنیا از جمله  کمیسیون تغییرات در آموزش حسابداری (AECC)1 و سایر نهادهای حرفه ای ،با صدور بیانیه هایی پیشگامان ایجاد تغییر در تحقیقات و آموزش حسابداری بوده اند این بیانیه ها بر شیوه های تحقیق و آموزش خلاقانه و اهمیت آن در توسعه تحقیقات حسابداری تاکید دار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات جغرافیای مناطق خشک

جلد ۶، شماره ۲۲، صفحات ۵۴-۷۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023